امر به معروف و نهی از منکر در قرآن :
خداوند متعال به این حقیقت در قرآن کریم تصریح داشته و میفرماید: «الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمُنْکَرِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَ یَقْبِضُونَ أَیْدِیَهُمْ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُمْ إِنَّ الْمُنافِقِینَ هُمُ الْفاسِقُون». مردان منافق و زنان منافق، همه از یک گروهند! آن ها امر به منکر، و نهى از معروف مىکنند و دستهایشان را (از انفاق و بخشش) مىبندند، خدا را فراموش کردند، و خدا (نیز) آنها را فراموش کرد (و رحمتش را از آن ها قطع نمود) به یقین، منافقان همان فاسقانند .یعنى درست بر عکس برنامه مؤمنان راستین که دائما از طریق امر به معروف و نهى از منکر در اصلاح جامعه و پیراستن آن از آلودگى و فساد کوشش دارند، منافقان دائما سعى مىکنند که فساد همهجا را بگیرد و معروف و نیکى از جامعه برچیده شود، تا بهتر بتوانند در چنان محیط آلودهاى به اهداف شومشان برسند پس بر «مؤمنین» لازم است که اقدامات متقابل و پیش گیرانه را انجام داده، در پی دفع اهداف کفر و نفاق بر آیند و امر به معروف و نهی از منکر نمایند،
چنان چه قرآن کریم درست چند آیه پس از آیه قبلی میفرماید: «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقِیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاهَ وَ یُطِیعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ». مردان و زنان باایمان، ولىّ (و یار و یاور) یکدیگرند، امر به معروف و نهى از منکر مىکنند، نماز را برپا مىدارند و زکات را مىپردازند و خدا و رسولش را اطاعت مىکنند؛ به زودى خدا آنان را مورد رحمت خویش قرار مىدهد؛ خداوند توانا و حکیم است.
خداوند متعال بعد از آن تذکّر و بیان حال منافقین، حال عامّه مؤمنین را بیان مىکند و مىفرماید: «مردان و زنان با ایمان اولیاى یکدیگرند»، تا منافقین بدانند نقطه مقابل ایشان مؤمنین هستند که مردان و زنانشان با همه کثرت و پراکندگى افرادشان، همه در حکم یک تن واحدند، و به همین جهت بعضى از ایشان امور بعضى دیگر را عهدهدار مىشوند. به همین جهت است که هر کدام دیگرى را به معروف امر مىکند و از منکر نهى مىنماید. بنا بر این مسلمین نسبت به یکدیگر مسئولند و نمیتوانند در رابطه با پیشرفت و یا پسرفت همدیگر بیتفاوت باشند.
چنان چه خداوند متعال فرمود: «کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّهٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ …». شما بهترین امّتى بودید که به سود انسانها آفریده شدهاند (چه این که) امر به معروف و نهى از منکر مىکنید و به خدا ایمان دارید. و بدین وسیله زمینهساز ظهور حضرت ولیّ عصر عجّلاللهتعالیفرجهالشّریف شویم .